Uit de geest is alles dat is ontstaan.
In de geest wortelt al het leven.
Naar de geest streven alle wezens.
Rudolf Steiner
Welkom op de fenomenologie site van Tom van Gelder
Op deze website is informatie te vinden over waarnemen, fenomenologie en mens en dier vanuit een antroposofisch gezichtpunt. Na circa 20 jaar les te hebben gegeven op de biologisch-dynamische land- en tuinbouw opleiding Warmonderhof in Dronten leek het goed om hetgeen ik in de loop van die jaren had opgeschreven te bundelen op een website, zodat meer mensen dan alleen de studenten van die opleiding er kennis van kunnen nemen. Het gaat om lesstof die ik in wisselwerking met de studenten heb gemaakt.
De basis wordt gelegd door de secties over Waarnemen en Fenomenologie. In beide onderdelen wordt ingegaan op de techniek en de methode. Er zijn ook oefeningen opgenomen. In Zintuigen worden de twaalf zintuigen beschreven. Ook hier zijn er oefeningen om de zintuigen te ontdekken. Deze onderdelen zijn een bewerking van de boekjes Waarnemen met twaalf zintuigen en Fenomenologie. Andere oefeningen zijn de Nevenoefeningen, oefeningen van Rudolf Steiner over denken, voelen en willen.
Op de rest van de site kan men lezen over dierkunde, menskunde, embryologie en evolutie. Hierbij ga ik niet ontleedkundig en analytisch te werk, maar probeer de door de vorm heen sprekende innerlijke beweging, de samenhang en het grotere verband waar te nemen en te omschrijven. Het gaat meer om het verstaan van de taal van de vormen van levende organismen dan om het wetenschappelijk verklaren van die vormen. Dit alles om bewustzijn te wekken voor, zoals Goethe dit noemde, de “bovenzintuiglijke” kwaliteit van het Leven, van de mens.
Mijn uitgangspunt is het antroposofisch mensbeeld. Van daaruit kijk ik naar de mens, naar dieren en naar de embryonale ontwikkeling van de mens.
Van Dierkunde is de sectie over de Ontwikkeling van gewervelde dieren klaar en van de Driegeleding van de zoogdieren de 12 pagina's over de hoefdieren en pagina's over de hond en de kat en de marterachtigen.
Bij Menskunde vindt u pagina's over de Driegelede mens en over de menselijke ontwikkeling vanuit pedagogich gezichtspunt.
Bij Embryologie ga ik in op de ontwikkeling van de plant en het eenvoudige dier. Daarna worden de eerste acht weken van de menselijke ontwikkeling beschreven en in veel afbeeldingen weergegeven.
De meest recente toevoeging betreft Evolutie. Ingegaan wordt op de ontwikkeling van het paard en dinosauriërs en op de mens en de chimpansee.
Bij Oefeningen staan de Nevenoefeningen van Rudolf Steiner.
Het mooie van een website is dat er veel meer mogelijkheden zijn voor afbeeldingen dan in een boek of syllabus. Ik heb dankbaar gebruik gemaakt van (voornamelijk) wikipedia en enkele freefoto-sites. Daardoor is datgene wat wordt beschreven ook te zien.
Van een aantal secties zijn boekjes/syllabi beschikbaar die te downloaden zijn, zie onder Service de pagina Boeken.
Dank
Deze website is gemaakt door Manja Kindt. Ik leverde de inhoud aan en zij heeft alles zo bewerkt dat het op het internet kan verschijnen. Een enorme klus, waarvoor ik haar enorm veel dank verschuldigd ben. Haar eigen website is zeer de moeite waard: www.manjakindt.nl
De site is een idee van Trees Henschen, zonder haar was hij er niet gekomen. Zij heeft me gestimuleerd eraan te beginnen en om eraan te blijven werken. Ook daarvoor veel dank.
Tom van Gelder
Tom van Gelder
8 maart 1953 - 16 november 2011
Voltooiing
Als een lang gekooide,
Rijpende groeiende,
Eindelijk voltooide,
Volkomen bloeiende,
Kom ik tot u.
Open mijn deuren nu,
Zo vlieg ik uit.
Wat is ons ondergaan,
t'Lichaam ontzwevende,
Dan als een wonder staan,
Eeuwig en levende,
Binnen 't heelal.
Hoor, welk een klaar kristal
Sloeg nu geluid!
-Albert Verweij-
Op deze site o.a.:
De mens en de chimpansee
Begin vorige eeuw kreeg de Amsterdamse hoogleraar anatomie Louis Bolk een 7 maanden oude foetus van een chimpansee. Hij was onder de indruk van de beharing van deze ongeboren aap. De bij de foetus aanwezige beharing op het hoofd biedt de rechtopgaande mens bescherming tegen zonnestraling en de verder onbehaarde huid maakt zweten makkelijk. Maar waarom zou een foetus van een chimpansee zo'n menselijke en voor mensen functionele beharing hebben, die later overgaat in een beharing die het gehele lichaam bedekt? Bolk stond voor een raadsel.
Over de mens
De mens wordt als een weinig gespecialiseerd zoogdier gezien. Als de belangrijkste eigenschappen of specialisaties worden gezien: het rechtop lopen, het gebruik van gereedschappen, de spraak en het zelfbewuste denken. Verhulst wijst er echter op dat deze eigenschappen juist zijn ontstaan omdat de mens zich niet specialiseert.
Nevenoefeningen
Als voorbereiding voor de meditatie heeft Rudolf Steiner zes eenvoudige oefeningen gegeven om het denken, voelen en willen te versterken en te zuiveren. Ook als je niet wilt mediteren zijn deze oefeningen goed om eens te doen. Je leert jezelf beter kennen en het leven wordt er interessanter door.
De eicel en de zaadcellen
De eicel is de grootste cel van de mens. Zij meet 0,15 – 0,2 mm en is net met het blote oog zichtbaar. Zij is ook de meest ronde cel, bijna perfect rond. Ze heeft daarmee het grootste volume ten opzichte van de oppervlakte. De cel bestaat uit veel cytoplasma (= celvocht), de kern is daarin opgelost tot vlak voor de bevruchting.