Invoelend waarnemen via beeld en gestiek 

Het is de moeite waard nog wat beter te kijken naar het vormen van beelden.

Dit beeldend tot bewustzijn brengen wordt invoelend waarnemen genoemd.

Een voorbeeld

In een laan staat een eik die vol in de wind staat, de takken vangen de windstoten op, de stam en de stevige, donkere takken geven geen krimp, de kleinere takken bewegen een beetje, zelfs de twijgjes bewegen nauwelijks. Er breekt een tak af. Er staat een berk naast, de stam beweegt mee in de wind, de fijn gevormde takken gaan met de wind mee, er waaien blaadjes en kleine takjes uit, het lijkt alsof deze boom nauwelijks weerstand geeft.

Deze waarnemingen kun je op een winderige dag doen. Je kunt er beelden van maken. Je kunt je tevens in de twee bomen inleven en zo meer ervaren of beleven wat voor krachten er zich afspelen. In de eik kun je de weerstand voelen en de stijfheid waarmee de wind wordt weerstaan, maar ook de broosheid van deze weerstand, omdat er een tak afbreekt. Bij de berk kun je voelen hoe hij met de wind meebeweegt, hoe er af en toe een takje wegwaait, je kunt het soepele en meegaande van de boom voelen. De eik schrijf je weerstand toe, maar hij is ook breekbaar, de berk meegaandheid, buigzaamheid, taai. Deze begrippen kun je in de verschillende onderdelen van de boomsoort terug vinden. Dan kun je het ook in de bladeren (de stugge, weinig buigzame van de eik en de knisperende van de berk) en de vruchten (de zware eikel met de harde schil en de lichte zaadjes van de berk die met de wind meegevoerd worden) zien.

 « 123456789 » 


Eik Berk

eikberk
Eik Berk

De tekeningen laten de gestiek beter tot hun recht komen dan de foto's.

Oefeningen

Ga ergens waarnemen, schets wat je ziet. Ga naar binnen en teken uit de herinnering hetgeen je hebt gezien.

Waarnemen van twee bomen

Neem twee boomsoorten die dichtbij elkaar staan. Neem ze eerst uiterlijk waar. Zoek daarna de dynamiek van de gestalte op door je in de boom te verplaatsen. Zoek daarna naar de karakteristieke processen en karakteriseer de boomsoorten. De vergelijking van de twee soorten is bij deze oefening belangrijk, omdat hierdoor het karakteristieke sneller duidelijk wordt.

Hout en inspiratie

Je gaat het bos in en kijkt om je heen. Je ziet de natuurlijke chaos op de grond. Je ziet afgerukte takken en ontwortelde stronken.
Je kijkt totdat je een stuk hout ziet dat je bevalt en waar je wat in ziet: de een of andere vorm. Dat neem je mee en dat bewerk je zo tot hetgeen je erin ziet nog meer naar voren komt. Er ontstaat langzamerhand een vorm en die werk je verder af.

© Erven Tom van Gelder - AntroVista Archief Netwerk