Gevoelsoefening 

Kalmte in het gevoel, gelijkmoedigheid  

Neem je gevoelens waar, hou heftige reacties terug en versterk subtiele.

Deze oefening doe je niet met een vast voorwerp of op een vast tijdstip, maar gedurende een of enkele toevallige gebeurtenissen op de dag. Tijdens iets dat je overkomt kijk je naar je gevoelens. Dat kan op het moment zelf of later.

Als je met deze oefening begint, vallen je misschien niet veel gevoelens op. In de loop van de vier weken blijken er steeds meer te zijn, zowel positieve als negatieve, heftige als zwakke. Het kan helpen om aan het eind van de dag een lijstje of plattegrond van je gevoel te maken, waarbij je je gevoelens en hun relatieve sterkte in kaart brengt.

Gevoelens zijn als het weer. Ze zijn er. We ondergaan ze, maar in tegenstelling tot het weer kunnen we wel onze reactie aanpassen. Dat kan door onze gedachten. Een voorbeeld: ik zeg iets, iemand gaat de kamer uit en de deur valt met een klap dicht. Ik schrik en ben bang. Is het harde dicht slaan een reactie op wat ik zei? Heb ik hem gekwetst? Maar is deze reactie wel terecht? Misschien sloeg de deur wel dicht door de harde wind. Komt de persoon terug met een glimlach en zegt hij: sorry de deur viel uit mijn hand, dan begrijp ik dat mijn reactie niet terecht was. Een volgende keer zal mijn gevoel minder fel zijn en schrik ik wel, maar sta ik nuchterder tegenover deze gebeurtenis.

Een ander voorbeeld: Wanneer ik op straat in de rug wordt geduwd, is mijn gevoel boosheid, irritatie of angst. Wanneer ik zie dat degene die me aanraakte blind is, dan begrijp ik dat hij er niets aan kon doen. In het verlengde daarvan kan de gedachte opkomen dat mensen "blind" kunnen zijn voor wat ze doen en geen vervelende bedoeling hadden. Ik kan dan neutraler staan tegenover wat me overkomt en mijn reacties en gevoelens zullen daardoor veranderen. Ze worden gelijkmatiger of duren minder lang.

Je kunt niet een bepaald moment nemen, maar moet op het moment dat de gevoelens komen naar je heftige beleving of reactie kijken en die proberen terug te houden of juist stil staan bij een zwakke beleving. Als je aan het eind van de dag terug kijkt, zul je momenten zien waar het lukte en momenten waar het niet lukte, waar je een kans voorbij liet gaan. Met dat bewustzijn ga je de volgende dag verder.

Het is niet altijd makkelijk gevoelens te benoemen. Er zijn gevoelens die dicht bij elkaar liggen en toch anders zijn, zoals blij en vrolijk, angstig en bang, haat en wrokkig. Negatieve gevoelens zijn vaak makkelijker te pakken dan positieve. Ook moet je onderscheid maken tussen echte gevoelens en quasi-gevoelens, die meestal beginnen met "ik voel me", zoals gepakt, gebruikt, bemind, aangevallen. Echte gevoelens benoem je veelal met "ik ben", zoals boos, tevreden, somber, verbaasd. Het kan helpen een lijst van gevoelens te maken. In het basisboek Geweldloze communicatie (Rosenberg) is er een te vinden.

Doelen

• Bewust worden welke gevoelens je hebt, door ze regelmatig waar te nemen. Inventariseer een keer of een aantal keren per dag of aan het eind van de dag je gevoelens en hun sterkte. Je gebruikt daarbij je gevoel als waarnemingsinstrument, want het vertelt je over je relatie met de omgeving en met jezelf. Je zult merken dat je sommige gevoelens vaak hebt en andere weinig. Je zult ook merken dat sommige gevoelens heftig zijn en dat er ook gevoelens zijn die nauwelijks zijn waar te nemen.
• Waar te nemen hoe je gedachten je gevoelens en je beleving ervan beïnvloeden. Hoe dichter je bij de waarneming kunt blijven, hoe minder je gevoelens met je op de loop gaan.
• Harmonie en balans scheppen tussen je gevoelens. Dit doe je door heftige reacties te beteugelen en af te zwakken en subtiele, zwakke reacties naar voren te halen. Het gaat er niet om gevoelens te ontkennen of te veranderen (je mag wel boos worden!), maar om de heftige reactie eraf te halen. Je laat je dan niet door je gevoelens overspoelen. Je hoeft niet de boosheid te onderdrukken, maar het onwillekeurige vloeken. Niet het oppassen voor gevaar moet je bestrijden, maar de vruchteloze onberedeneerbare angst.

Resultaat

“Je bent niet je gevoelens, je hebt ze”. Je wordt ontvankelijker voor gevoelens en kunt ze gelijkmatiger beleven. Evenwichtigheid en gelijkmoedigheid ontstaan. Er ontstaat ook bewustzijn over je gevoel. Je gaat je gevoelens benoemen, je accepteert ze als een deel van je. Je schept door de waarneming ook een zekere afstand tot je gevoel. Je blijft beter overeind bij je gevoelens. Je beheerst jezelf en je gevoelens beter. Er is kalmte in je gevoel ontstaan.

 « 12345678 »